Vaktherapie
Vaktherapie

Vaktherapie (Creatieve Therapie)

Wil jij echt iets kunnen betekenen voor een ander? Soms helpt denken en praten over een probleem niet, doen en ervaren wel. In de opleiding Vaktherapie, voorheen Creatieve Therapie, leer je hoe je iemand vooruithelpt met een van de studierichtingen muziek, beeldend vormen, drama of dans en beweging. 

  • Locatie Heerlen
  • Duur 4 jaar, start in september
  • Taal Nederlands

De opleiding Vaktherapie in beeld

Over de opleiding

Hbo Vaktherapie studeren

Vaktherapie is een therapievorm waarbij je muziek, beeldend vormen, drama of dans- en beweging gebruikt om de psychische, sociale en emotionele gezondheid van mensen te verbeteren. Je behandelt niet alleen door te praten, maar door te laten ervaren. Dat is de essentie van deze opleiding. Eerst ervaar je wat behandelvormen doen voor jouw eigen ontwikkeling. Daarna leer je stap voor stap hoe je dit kunt inzetten in de therapie voor een ander.

Je leert:

  • over ziektebeelden, zoals persoonlijkheidsstoornissen
  • hoe je een behandelplan opstelt
  • hoe je een therapievorm inzet
  • evalueren: wat is het effect van je behandeling?
  • reflecteren op jezelf: Wie ben je? Wat motiveert je? Wat kun je goed? 

Welke therapievorm kies jij?

Er zijn vier verschillende therapievormen. Je meldt je aan voor de opleiding tot muziektherapeut, beeldend therapeut, dramatherapeut, of dans- of bewegingstherapeut. De algemene term is vaktherapeut. 

Muziek

Met muziektherapie help je mensen zich uit te drukken zonder woorden. Ze hoeven niet te praten over moeilijke dingen maar uiten hun gevoelens door melodieën, ritmes of akkoorden. Muziek maken of ernaar luisteren is plezierig en ontspannend waardoor iemand even zijn problemen kan vergeten. Of je maakt contact door samen muziek te maken. Het idee is dat je cliënt zijn gedrag verandert en zo verder kan met zijn leven.

Beeldend Vormen

Als beeldend therapeut laat je iemand zijn verhaal vertellen met creatieve materialen. Bijvoorbeeld door te tekenen, schilderen, boetseren of solderen. De manier waarop iemand een werkstuk maakt, vertelt veel over diegene en zijn problemen. Samen ontdekken jullie wat diegene moeilijk vindt en hoe hij daarmee wil omgaan.

Drama

Als dramatherapeut gebruik je rollenspel, drama dus, om iemand op een andere manier naar zijn problemen te laten kijken. Je laat je cliënt niet praten over zijn gevoelens, maar stimuleert hem deze na te spelen en zich zo te uiten. Dat lucht op en geeft inzicht. Met 'doen alsof' help je je cliënt te experimenteren met ander gedrag. Het doel is om gevoelens en gedrag zo te veranderen dat de klachten verminderen of verdwijnen of dat de cliënt deze accepteert. 

Dans

In dans- en bewegingstherapie laat je mensen bewegen om ze uiting te laten geven aan hun gevoelens en in contact te komen met hun lichaam en hun omgeving. Door te bewegen voelt iemand waar zijn blokkades zitten en kan hij deze letterlijk te lijf gaan. Jij werkt als therapeut samen met de cliënt aan de oplossing of acceptatie van zijn problemen. Deze richting kun je alleen bij Zuyd volgen.

Hoe ziet je week eruit?

Je dagen zijn heel afwisselend: ’s morgens zit je in de collegezaal en leer je bijvoorbeeld wat autisme is, ‘s middags ga je aan de slag met je therapievorm in het muziek- of dramalokaal, de danszaal of in het atelier. Een goede mix van leren en doen. Gemiddeld ben je veertig uur per week met je studie bezig. In het eerste jaar zijn dat ongeveer 10 uur hoor- en werkcolleges en trainingen. De overige uren besteed je aan zelfstudie en samenwerking met andere studenten.

Er staat een enthousiast docententeam voor je klaar. Zij leggen de stof goed aan je uit en helpen je vooruit. Vaak werken zij naast hun werk als docent ook als therapeut en kunnen zo hun ervaringen uit de praktijk verwerken in de lessen.

  • Collegegeld en overige kosten

    Voor elk studiejaar dat je bij ons studeert, betaal je collegegeld. Ook als je in dat jaar alleen stage loopt. Je collegegeld is afhankelijk van je persoonlijke situatie en opleiding.  

    Naast het collegegeld moet je rekening houden met bijkomende kosten voor boeken en ander studiemateriaal.

  • Onderwijs- en examenregeling

    In de onderwijs- en examenregeling (OER) vind je alle informatie over de inhoud van de opleiding, de begeleiding die je krijgt en de manier waarop de toetsing binnen de opleiding wordt geregeld.

    • Bekijk de actuele OER
  • Studie in cijfers

    Wil je weten hoe huidige studenten deze opleiding beoordelen? En wat je kansen zijn op een baan? Bekijk dan de objectieve informatie gebaseerd op openbare, betrouwbare bronnen op Studiekeuze123. Hier kun je onze opleiding vergelijken met het landelijk gemiddelde. Bekijk de informatie over Vaktherapie.

Kom proefstuderen

Wil je écht ervaren hoe het is om Vaktherapie te studeren? Kom dan een dag proefstuderen! Bekijk het programma en meld je aan.

Meer informatie
studieopbouw

Studieopbouw

Je bestudeert de theorie van psychologie en hulpverlening en leert methodes en technieken die daarbij horen. Denk aan het oefenen van gespreksvoering in een kleine groep onder begeleiding van een docent. Daarnaast krijg je les in de gekozen therapievorm: je leert bijvoorbeeld muziek- of danstechnieken. Een aantal stages zorgt ervoor dat je de beroepspraktijk goed leert kennen. 

  • Jaar 1

    Je leert basiskennis en –vaardigheden. Je krijgt les in psychologie en psychopathologie (psychische ziekten) en kijkt daarbij naar verschillende doelgroepen:

    • kinderen en jongeren
    • volwassenen
    • ouderen

    Je werkt aan de theorie en de toepassing van jouw therapievorm en leert met verschillende technieken en materialen te werken. Je leert welke behandeling voor iemand geschikt is en waarom. Daarnaast besteden we veel aandacht aan de ontwikkeling van je sociale, communicatieve en rapportagevaardigheden.

    Je krijgt een goed beeld van het beroep vaktherapeut omdat gastdocenten komen vertellen over hun werk en tijdens een stage van twee dagen. 

  • Jaar 2

    In het tweede jaar leer je hoe je voor verschillende doelgroepen een behandelplan opstelt. Je leert om te gaan met verschillende typen cliënten, traint behandeltechnieken en oefent door middel van simulaties. Je werkt aan je onderzoeksvaardigheden en leert samenwerken.

    Stage
    Je loopt zeven maanden een halve dag per week stage in het basisonderwijs. Je geeft daar geen therapie, maar verzorgt activiteiten waardoor je leert met groepen te werken en verschillende technieken toe te passen.

  • Jaar 3

    In het derde jaar ga je het hele jaar op stage in een instelling en pas je toe wat je in de eerste twee jaar hebt geleerd. Je verzorgt onder begeleiding therapiesessies en stelt een behandeling op en voert deze uit met een cliënt of cliëntengroep. Je wordt daarbij begeleid door een stagebegeleider van de instelling en door een docent.

  • Jaar 4

    In het laatste jaar kun je je verder specialiseren met keuzevakken en doe je je afstudeerproject. Daarin gebruik je alle kennis en vaardigheden uit de drie voorafgaande leerjaren. Eerst verken je een probleem via literatuurstudie en gesprekken met therapeuten. Op basis hiervan maak je een onderzoeksvoorstel en voer je het onderzoek uit. Je sluit je afstudeerproject af met een rapportage, je scriptie en een presentatie. Voorbeelden van opdrachten:

    • Hoe kan vaktherapie ingezet worden bij personen met kanker? 
    • Hoe draagt vaktherapie bij aan de behandeling van kinderen met autisme? 

    Afstudeertitel
    Na je afstuderen mag je titel Bachelor of Arts gebruiken.


     

Toelatingseisen

Is hbo Vaktherapie iets voor jou?

Deze opleiding past bij jou als je echt met mensen aan hun problemen wilt werken: je wordt opgeleid tot therapeut. Daarnaast heb je passie voor muziek, beeldend, drama of dans-beweging. 

  • Je bent sociaal en hebt inlevingsvermogen.
  • Je hebt mensenkennis en zelfkennis.
  • Je durft grensverleggend te zijn.
  • Je kunt verantwoordelijkheid nemen.
  • Je bent emotioneel stabiel.
  • Je durft naar jezelf te kijken en je mindere kanten te ontdekken.

Toelatingseisen

Je bent toelaatbaar met onderstaande diploma’s. Daarnaast gelden er aanvullende eisen. Op onze matchingsdag bekijken we samen met jou of je voldoet aan deze eisen.

  • Havo

    Je wordt met elk profiel toegelaten. 

    • Natuur & Techniek
    • Natuur & Gezondheid
    • Economie & Maatschappij
    • Cultuur & Maatschappij
  • Vwo

    Je wordt met elk profiel toegelaten. 

    • Natuur & Techniek
    • Natuur & Gezondheid
    • Economie & Maatschappij
    • Cultuur & Maatschappij
  • Mbo

    Met een mbo-diploma op niveau 4 word je toegelaten. 

  • 21+

    Als je 21 jaar of ouder bent, kun je in aanmerking komen voor een vrijstelling van de vooropleidingseisen. Je moet hiervoor wel een bindende toelatingstoets afleggen, waaraan kosten verbonden zijn. Neem voor meer informatie contact op academievaktherapie@zuyd.nl of +31 (0)45 400 63 62.

  • Buitenlands diploma

    Als buitenlandse en anderstalige student kun je worden toegelaten als je een gelijkwaardig diploma bezit en de Nederlandse taal voldoende beheerst. Dit laat je zien met het behalen van het staatsexamen Nt2-II, de cursus Nederlands voor anderstaligen of met een vergelijkbaar certificaat. Je moet dit examen behaald hebben vóór aanmelding bij de opleiding. Neem hiervoor contact met onze studentendecaan:

    E marjo.dullens@zuyd.nl, T +31 (0)6 38 07 32 84

    Meer info over het staatsexamen vind je hier

Wat zijn de aanvullende eisen?

Er zijn vijf aanvullende eisen. Op onze matchingsdag ontdekken we samen met jou of je aan deze eisen voldoet. We vragen jou in een aantal opdrachten het volgende te laten zien:

  • Vaardigheid: je zet doelgericht en gevarieerd jouw therapievorm in (hieronder meer daarover).
  • Contact leggen: je kunt contact maken met anderen via jouw therapievorm, verbaal en non-verbaal.
  • Reflecteren: je kunt over je ervaringen in de therapievorm van gedachten wisselen.
  • Actief meedoen: je neemt initiatief door actief mee te doen aan activiteiten.
  • Samenwerken: je kunt bij het uitvoeren van een activiteit met anderen overleggen, taken verdelen en afstemmen.


De vaardigheidseis is de belangrijkste. Als je hieraan voldoet, ben je toelaatbaar.  Op de andere vier eisen krijg je feedback. Lees hieronder wat de vaardigheidseisen per therapievorm inhouden.

  • Muziek
    • Je beheerst muziektheorie op het niveau van het HAFABRA-examen A of meer.
    • Je kunt je muzikaliteit laten horen op een eigen instrument.
    • Je beheerst basisvaardigheden piano met tenminste onafhankelijke motoriek zowel links als rechts.
    • Je bent in staat om een melodie zuiver en op toonhoogte (mag wel geoctaveerd worden) te zingen.
  • Beeldend vormen
    • Je kunt verschillende beeldende technieken laten zien, zowel in 2D als 3D.
    • Je hebt belangstelling in beeldend vormen, niet alleen technisch ambachtelijk maar ook voor het creatieve proces.
    • Je bent in staat om te experimenteren met verschillende materialen en technieken en er flexibel in te zijn.
    • Je durft jezelf te geven in het beeldend vormen en spelplezier te ervaren.
  • Drama
    • Je kunt op andere spelers, zowel verbaal als non-verbaal reageren, afgestemd op de rol en spelsituatie.
    • Je bent in staat spontaan spel laten zien in nieuwe situaties zonder te weten wat er gaat gebeuren.
    • Je kunt een rol aannemen en deze op verschillende manieren vormgeven met behulp van regieaanwijzingen.
    • Je bent in staat om je in te leven in een rol of spelsituatie en dit geloofwaardig te laten zijn voor publiek.
  • Dans-beweging
    • Je vindt dansen en bewegen leuk en je kunt verschillende dimensies ervaren (bv genieten, fysieke uitdaging en grenzen, mindfull).
    • Je hoeft niet technisch geschoold te zijn in een dans- of bewegingsvorm, maar het is fijn als je al bekend bent met één, liefst twee dansvormen.
    • Je voelt je comfortabel in je eigen lichaam en jouw bewegingsmogelijkheden.
    • Je voelt je ontspannen als mensen naar je kijken.
    • Je bent in staat om te improviseren met beweging en dans.
    • Je bent in staat om samen met anderen te dansen, bewegen of een spel te spelen.
    • Je bent in staat om betekenis te geven aan dans.

Hoe doe je mee aan de matchingsdag?

  • Meld je eerst aan voor de opleiding via Studielink. Je schrijft je in voor een therapievorm.
  • Je ontvangt automatisch een uitnodiging voor de eerstvolgende matchingsdag. Daarbij zit ook een beschrijving van de opdrachten die je thuis moet voorbereiden.

  • Twijfel je tussen meerdere therapievormen? Meld je dan aan voor twee matchingsdagen (op twee verschillende data). Zo weet je zeker dat je de juiste keuze kan maken.

    • Matchingsdagen voor muziek/drama/beeldend
      do 18 januari | do 14 maart | do 27 juni | do 29 augustus 2024, van 13.00-17.00 uur

    • Matchingsdagen voor dans
      ma 15 januari | ma 11 maart | ma 24 juni | do 29 augustus 2024, van 13.00-17.00 uur
  • Matchingsdag achter de rug? Je krijgt binnen twee weken schriftelijk de uitslag.

 

Schrijf je in voor deze opleiding

Beroep

Beroep

Het werkveld van een vaktherapeut is heel breed. Waar je terechtkomt, is afhankelijk van de gekozen therapievorm en van je voorkeur voor een doelgroep. Je kunt gaan werken:

  • in de geestelijke gezondheidszorg
  • in de kind- en jeugdpsychiatrie
  • in de verstandelijke gehandicaptenzorg
  • in de verslavingszorg
  • op de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis
  • in het speciaal onderwijs
  • in een eigen praktijk, therapeutische behandelpraktijk of bij coachingbureaus.

Baankans
De arbeidsmarkt is goed. Meer dan de helft van de afgestudeerden heeft binnen een jaar werk als vaktherapeut. 

Doorstuderen 
Na je afstuderen kun je doorstuderen voor bijvoorbeeld een master. Er zijn volop mogelijkheden, we noemen er een paar.

  • Master Vaktherapie bij de Hogeschool van Arnhem/Nijmegen
  • Master of Dance Movements bij codARTS in Rotterdam
  • Pre-master Gezondheidswetenschappen bij de OU in Heerlen
  • Master Gezondheidszorg psychologie bij de OU in  Heerlen
  • Master Mental Health Universiteit Maastricht 

Secretariaat Vaktherapie
Nieuw Eyckholt 300
6419 DJ Heerlen