Thema's Duurzaam Zuyd
Zuyd heeft 10 thema’s gekozen voor de verduurzaming van haar bedrijfsvoering. Deze thema’s zijn ontleend aan de Greening University Toolkit waarmee hoger onderwijsinstellingen hun onderwijsorganisatie kunnen verduurzamen. Het betreft de volgende thema’s: vastgoed, werkomgeving, energie, water, biodiversiteit, IT, vitaliteit, inkoop, mobiliteit en afval.
Vitaliteit en welbevinden
Energie, kracht, motivatie, voorspoed, … iedereen geeft voor zichzelf een eigen invulling aan de begrippen vitaliteit en welbevinden. Vitaliteit hangt samen met zich goed voelen fysiek, mentaal en sociaal in combinatie met een gezonde en actieve leefstijl. Leefstijlkeuzes, in de breedste zin van het woord, zijn niet alleen belangrijk voor onze individuele gezondheid, maar hebben ook een impact op klimaat en natuur. Denk bijvoorbeeld aan meer plantaardige voeding uit de regio en seizoensgebonden keuzes en aan minder gebruik maken van de auto.
Zuyd heeft een breed aanbod om medewerkers en studenten te helpen zich vitaal te voelen. Maar wat is er allemaal mogelijk binnen Zuyd? Wat past bij wie en welke programma’s en oplossingen zorgen écht voor meer vitaliteit en welbevinden op lange termijn voor zowel het individu als ook voor het milieu?
Het programma Duurzaam Zuyd zet zich in om krachten te bundelen en initiatieven binnen Zuyd te verbinden om een gezamenlijke visie te ontwikkelen en de juiste acties te initiëren. Duurzaam Zuyd doet dit niet alleen, om dit te realiseren werkt Duurzaam Zuyd samen met HR, het PreventieCentrum, het lectoraat Voeding, Leefstijl en Bewegen en Dienst Studentzaken.
Vastgoed
Zuyd heeft in 2020 een Strategisch Vastgoed en Huisvestingsplan vastgesteld. Dit plan schetst scenario’s voor de toekomstige huisvestingsbehoefte van Zuyd Hogeschool. Alle scenario’s gaan gepaard met afstoot, aankoop en/of nieuwbouw van onderwijsgebouwen binnen een periode van 5 à 6 jaar. Voor de herhuisvestingsopgave is het van belang om de juiste keuzes te maken ten aanzien van de genoemde duurzaamheidsthema’s. Vanuit het programma Duurzaam Zuyd wordt input geleverd in de planvorming en realisatie van zowel renovatie- als nieuwbouwprojecten. Duurzaam Zuyd richt zich hierbij op energetische, materiële en functionele duurzaamheid.
Werkomgeving
Het thema werkomgeving heeft zowel een fysieke kant als een sociale kant. De fysieke kant van de werkomgeving sluit nauw aan en maakt deel uit van het thema vastgoed. In de herhuisvestingsopgave streven wij naar een leer- en werkomgeving waarin zowel studenten als medewerkers optimaal kunnen functioneren. Sociale werkomgeving gaat over de tevredenheid waarmee studenten en medewerkers kunnen leren en werken. Het gaat dan over zaken als sfeer en veiligheid, communicatie, waardering, enz.
Zuyd roept projecten en programma’s in het leven die een positieve bijdrage leveren aan het tevredenheidsgevoel van studenten en medewerkers. Het programma Duurzaam Zuyd draagt actief bij aan deze projecten en programma’s.
Energie
Voor de energievoorziening van het Zuyd vastgoed willen wij voldoen aan de verduurzamingsopgave vanuit het klimaatakkoord. Samen met het Facilitair Bedrijf werken wij aan een routekaart voor de verduurzaming van het vastgoed. Deze routekaart biedt voor elk gebouw een tijdlijn voor de realisatie van doelstellingen voor energiebesparing- en de bijbehorende CO2 reductie. Deze routekaart is gekoppeld aan de herhuisvestingsplannen en de meerjaren onderhoudsplannen van Zuyd die kansen bieden voor energiebesparing met een minimum aan extra investeringen door op natuurlijke vervangingsmomenten duurzaamheidsinvesteringen te plegen. Op dit moment bekijken we de mogelijkheid van aansluiting van de locatie in Heerlen op mijnwater en de ontwikkeling van warmtenetwerken in Maastricht. Ook de Regionale Energiestrategieën leveren input voor de routekaarten voor de verduurzaming van het vastgoed van Zuyd.
Water
Er is in toenemende mate aandacht voor de invloed van waterbeheer op duurzaamheid. Vanwege de hogere intensiteit van neerslag streven wij ernaar om hemelwater zoveel mogelijk lokaal bij de gebouwen op te vangen. Door regenwater in de grond te laten bezinken of vertraagd af te voeren op het gemeenteriool kunnen meer gebouwen op dit riool worden aangesloten. De capaciteit van rioleringssystemen en rioolwaterzuiveringsinstallaties worden op deze manier optimaal benut. Daarnaast speelt de beschikbaarheid van kwalitatief drinkwater een rol binnen dit thema.
Biodiversiteit
Biodiversiteit - de verscheidenheid aan planten en dieren - draagt bij aan de kwaliteit van leven en het welzijn van mensen. Biodiversiteit en het belang ervan is onvoldoende bekend. Het programma Duurzaam Zuyd wil, ondersteund door IVN, het thema biodiversiteit meer bekendheid geven bij studenten en medewerkers van Zuyd en binnen haar mogelijkheden bijdragen aan het in stand houden van planten- en diersoorten.
IT
Zuyd biedt leermiddelen, leerstof en onderwijs aan via digitale leeromgevingen als Moodle en Microsoft Teams. Zeker in de coronaperiode is het belang van de digitale leeromgevingen extra tot uitdrukking gekomen. De groei van aanschaf en gebruik van ICT-faciliteiten leidt tot een groter grondstoffen- en energiegebruik. Vanuit het programma Duurzaam Zuyd onderzoeken wij in samenwerking met het Facilitair Bedrijf de milieu impact van het gebruik van ICT-faciliteiten. Hierbij kijken wij naar de mogelijkheden om het energieverbruik te reduceren, maar ook naar mogelijkheden om de gebruiksduur van ICT-faciliteiten te vergroten. Een ander duurzaamheidsaspect dat het gebruik van ICT-faciliteiten met zich meebrengt, zijn de verminderde reisbewegingen van studenten en medewerkers van en naar Zuyd.
Inkoop
Zuyd koopt een grote diversiteit aan materialen en producten in. Dit heeft impact op het milieu; grondstoffen zijn hoofdzakelijk eindig en daarmee niet onuitputtelijk. In samenwerking en overleg met het Facilitair Bedrijf en diverse leveranciers onderzoeken we mogelijkheden om materialen en producten duurzamer in te kopen. Denk aan kantoorbenodigdheden, verbruiksmaterialen ten behoeve van praktijkonderwijs, meubilair, enz. Naast het milieu-aspect kijken wij ook naar de invloed van materialen en producten op het welzijn van studenten en medewerkers. Hierbij kan gedacht worden aan meubilair (goede zithouding) en voeding (gezondere voeding in restaurants).
Mobiliteit
Dagelijks reizen duizenden studenten en medewerkers naar locaties van Zuyd, stagebedrijven, onderzoekslocaties, enz. Veel medewerkers en studenten leggen het overgrote deel van de reiskilometers af met privé-auto’s. Deze reisbewegingen en het daarmee samenhangende brandstofverbruik zorgen voor een CO2-uitstoot die groter is dan de CO2-uitstoot veroorzaakt door het energiegebruik van de gebouwen van Zuyd. Het Zuyd vervoersplan voor medewerkers biedt vervoersmogelijkheden met een minimale milieubelasting en een maximale bijdrage aan de vitaliteit en gezondheid. Een heel nieuwe vervoersmogelijkheid is e-car sharing: medewerkers kunnen gebruik maken van een elektrische deelauto. Het programma Duurzaam Zuyd zoekt samen met het Facilitair Bedrijf naar verdere mogelijkheden om het thema mobiliteit te verduurzamen.
Afval
De gebruikers van de gebouwen van Zuyd produceren een continue stroom afval. Het programma Duurzaam Zuyd werkt samen met het Facilitair Bedrijf en afvalverwerker Prezero aan het beter scheiden van afval om zo het recyclingspercentage van afval te vergroten. Daarnaast brengt het programma Duurzaam Zuyd leveranciers en afvalverwerker met elkaar in contact om verduurzaming van inkoop en afval integraal aan te pakken.
